Op scholen en in de kinderopvang komen de snottebellen weer voor sinds de schoolvakanties zijn beëindigd. Het seizoen van de verkoudheid is weer aangebroken nu de 'r' in de maand zit. Wat doe je als je kind verkouden is? Thuishouden? Testen?

Wat is verkoudheid eigenlijk?

Verkoudheid wordt veroorzaakt door een virus. Er zijn veel verschillende verkoudheidsvirussen. Wanneer jouw kind een aantal keren achter elkaar verkouden raakt, gaat het elke keer om een ander virus. Verkoudheidsvirussen verspreiden zich gemakkelijk via vochtdruppeltjes in de uitgeademde lucht, die door anderen weer worden ingeademd. Dit gebeurt vooral als mensen dicht op elkaar zitten in slecht geventileerde ruimtes (bijvoorbeeld in de bus, tram, of trein, op school of in het kinderdagverblijf).Het virus kan ook via de handen worden overgedragen. Zo kan een verkouden kind aan zijn neus zitten en vervolgens iets aanraken dat daarna door andere kinderen wordt aangeraakt (bijvoorbeeld speelgoed). Omdat kleine kinderen nog weinig met verkoudheidsvirussen in aanraking zijn gekomen, hebben ze nog maar tegen weinig virussen weerstand opgebouwd. Daardoor kunnen kinderen gemakkelijk wel tien keer per jaar verkouden worden.

Wat zijn de verschijnselen van een verkoudheid bij een kind?

Normaal produceert het slijmvlies in het neus-keelgebied een beetje slijm en vocht. Als het slijmvlies ontstoken raakt, zwelt het op en gaat het veel slijm (snot) produceren. De neus van jouw kind kan verstopt raken. Het snot kan uit de neus lopen of naar achter in de keel lekken. Door de ontsteking is het slijmvlies geïrriteerd. In de neus kan dit een niesprikkel geven, en in de keel of luchtpijp kan een hoestprikkel ontstaan. Door een ontsteking van het keelslijmvlies kan uw kind ook keelpijn krijgen. Zijn ook de stembanden ontstoken, dan kan dat heesheid geven.

In tegenstelling tot volwassenen kan een klein kind tijdens een verkoudheid koorts krijgen.
Een bijholte-ontsteking komt bij kleine kinderen zelden voor, omdat deze holten nog niet of niet helemaal zijn ontwikkeld. Wel kunnen kinderen bij een verkoudheid ook 'snotogen' krijgen. Er hoopt zich dan gelige prut of pus in de ooghoeken, waardoor de ogen 's ochtends vaak zijn dichtgeplakt.   

Mijn kind is verkouden, wat nu? Thuis houden of naar school kinderopvang?

Kinderen mogen wel naar de kinderopvang of basisschool als zij alleen verkoudheidsklachten hebben (zoals loopneus, neusverkoudheid, niezen en keelpijn).
 

Niet naar de kinderopvang of basisschool 

Kinderen op de kinderopvang of in het basisonderwijs moeten thuisblijven als:

  • Jouw kind naast verkoudheidsklachten ook koorts heeft en/of benauwd is en/of (meer dan incidenteel) hoest. Je kind hoeft in principe niet getest te worden (tenzij het ernstig ziek is, neem dan altijd contact op met de huisarts) en blijft thuis totdat deze klachten minimaal 24 uur over zijn.
  • Jouw kind een contact is van een patiënt die positief getest is op het nieuwe coronavirus en het kind klachten heeft die passen bij COVID-19.
  • Jouw kind bij iemand in huis woont, die naast milde klachten die passen bij corona ook koorts heeft en/of benauwd is. Iedereen in het huis blijft dan thuis totdat die persoon een negatieve testuitslag heeft.
  • Jouw kind een huisgenoot is van iemand die positief getest is op het nieuwe coronavirus.

Kinderen mogen dus wél naar de kinderopvang of basisschool als zij alleen verkoudheidsklachten (zoals loopneus, neusverkoudheid, niezen en keelpijn) hebben, tenzij bovenstaande punten van toepassing zijn.

Bron- en contactonderzoek, testen en thuisblijven

Het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu  heeft voor bron- en contactonderzoek bij kinderen een Handreiking opgesteld. Hierin staan voorbeelden van situaties rondom besmettingen op kinderopvang en scholen.

Niet naar de kinderopvang of basisschool 

Kinderen op de kinderopvang of in het basisonderwijs moeten thuisblijven als:

  • Het kind naast verkoudheidsklachten ook koorts heeft en/of benauwd is en/of (meer dan incidenteel) hoest. Het kind hoeft in principe niet getest te worden (tenzij het ernstig ziek is, neem dan altijd contact op met de huisarts) en blijft thuis totdat deze klachten minimaal 24 uur over zijn.
  • Het kind een contact is van een patiënt die positief getest is op het nieuwe coronavirus en het kind klachten heeft die passen bij COVID-19.
  • Het kind bij iemand in huis woont, die naast milde klachten die passen bij corona ook koorts heeft en/of benauwd is. Iedereen in het huis blijft dan thuis totdat die persoon een negatieve testuitslag heeft.
  • Het kind een huisgenoot is van iemand die positief getest is op het nieuwe coronavirus.

Kinderen mogen dus wél naar de kinderopvang of basisschool als zij alleen verkoudheidsklachten (zoals loopneus, neusverkoudheid, niezen en keelpijn) hebben, tenzij bovenstaande punten van toepassing zijn.

Wat kun je doen als jouw kind verkouden is?

  • Besmetting met een verkoudheidsvirus kun je moeilijk voorkomen. Om verspreiding van het virus te beperken, kun je jouw kind leren te hoesten en niezen in de binnenkant van de elleboog en regelmatig de handen te wassen.
  • Vermijd extra irritatie van de slijmvliezen, zoals door rook. Rook kan ervoor zorgen dat een verkoudheid veel langer duurt. Rook dus niet in ruimtes waar jouw kind komt.
  • Soms kan stomen de klachten wat verminderen, maar het versnelt de genezing niet. Stomen kan boven een kom heet water. Maar pas op voor verbranding door te hete stoom of door het omstoten van de kom met heet water. Laat de temperatuur van het water niet boven de 60 graden Celsius komen. Jonge kinderen mogen niet stomen, omdat zij extra risico lopen op verbranding. 
    Houd meteen op met stomen als je merkt dat jouw kind er benauwd van wordt.
    Gebruik voor het stomen gewoon water, zonder iets erin. Toevoegingen (zoals menthol) kunnen de slijmvliezen namelijk irriteren. Bij kinderen onder de 2 jaar mag je sowieso geen menthol gebruiken.
    Stomen kan ook in de badkamer of douche door de warmwaterkraan open te draaien en de stoom die in de ruimte ontstaat voorzichtig in te ademen. Stoom nooit bij een speciale keukenkraan met kokend water (cooker). Het gevaar op verbranding is dan erg groot.
  • Soms verminderen de klachten wat als je neusdruppels met zout water geeft. Het zorgt er niet voor dat jouw kind sneller herstelt.
    De zoutoplossing kun je kant-en-klaar (als druppels of spray) kopen bij de drogist of apotheek. Dat is wel zo gemakkelijk en je hebt er meteen een druppelaar (pipet) of spraydop bij.
    De kant-en-klare zoutoplossing mag je ook aan jonge kinderen geven. Baby's en kinderen onder de 2 jaar vinden dat vaak niet prettig. Doe voor het slapengaan (bij jonge kinderen ook voor het middagslaapje) een paar druppeltjes in ieder neusgat. Zo nodig kun je deze neusdruppels ook vaker geven. 
    Je kunt de zoutoplossing ook zelf maken. Strooi hiervoor 9 gram keukenzout in 1 liter lauw water. Gebruik een schone weegschaal en een schone, uitgekookte fles. Deze oplossing is in de koelkast 3 dagen houdbaar. Je kunt een paar keer per dag (of zo vaak je prettig vindt) druppelen of opsnuiven. Gebruik bij kinderen onder de 6 jaar liever geen zelfgemaakte zoutoplossing.
  • Een snotoog of een dichtgeplakt oog kun je schoonmaken of losweken met een watje en schoon water of fysiologisch zout (kant- en klare zoutoplossing). Net als de verkoudheid gaat dit vanzelf over. 

Thuisblijven omdat je kind klachten heeft?

Huisgenoten van een kind met verkoudheidsklachten zonder koorts en/of benauwdheid, dat naar de kinderopvang of de basisschool gaat, hoeven niet thuis te blijven, als zij zelf geen klachten hebben. De huisgenoten moeten wel thuis blijven als het kind naast milde klachten die passen bij COVID-19 ook koorts heeft en/of benauwd is, en uiteraard wanneer het kind positief getest wordt.  

Voor kinderen in het voortgezet onderwijs, mbo of hoger onderwijs gelden de basisregels voor thuisblijven die voor iedereen gelden.

* Let op: het huidige testbeleid is aangescherpt en kinderen tot en met 12 jaar hoeven in principe niet getest te worden. In de alinea hieronder staat wanneer je een jong kind wel kan laten testen. Dit is een tijdelijke uitzondering.

Wanneer contact opnemen met huisarts bij verkoudheid bij kinderen?

Voor een gewone verkoudheid hoeven kinderen niet naar de huisarts. Bel jouw huisarts wel als je kind 1 of meer van de volgende klachten krijgt:

  • benauwdheid;
  • piepende ademhaling;
  • sufheid;
  • slecht drinken (minder dan de helft van normaal).

Is jouw kind jonger dan 3 maanden en krijgt het koorts? Bel dan direct de huisarts. Meet de temperatuur via de anus (poepgaatje). 

Kan ik mijn kind laten testen?

Kleine kinderen (0 tot 4 jaar) en kinderen die op de basisschool zitten hoeven niet getest te worden, maar  je kunt je kind laten testen als:

  • Het kind ernstig ziek is. Neem dan altijd contact op met de huisarts. Die kan besluiten om het kind toch te laten testen.
  • Het kind klachten heeft die passen bij het nieuwe coronavirus en huisgenoot is van iemand die het nieuwe coronavirus heeft.
  • Het kind klachten heeft die passen bij het nieuwe coronavirus en een contact is van iemand die corona heeft. 
  • Als het kind deel uitmaakt van een uitbraakonderzoek (op advies van de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst )

Nog even de afstand tussen kinderen onderling

De 1,5 meter maatregel voor kinderen is versoepeld: 

  • Kinderen tot en met 12 jaar hoeven onderling én tot volwassenen geen 1,5 meter afstand te houden. Dit geldt ook op de kinderopvang en het basisonderwijs.
  • Jongeren van 13 tot 18 jaar hoeven onderling ook geen 1,5 meter afstand te houden maar wel tot volwassenen. Dit geldt voor alle leerlingen (ongeacht leeftijd) op de middelbare scholen. 
  • In het MBO middelbaar beroepsonderwijs  en hoger onderwijs houden alle leerlingen 1,5 meter afstand tot elkaar, ongeacht hun leeftijd. Voor de uitzondering rondom praktijkonderwijs, zie Rijksoverheid.nl.
Jasmijn van Dijk - Go-Kids