Molens Zuid-Kennemerland met de fiets

Een mooie route, waarbij we zoveel mogelijk van de molens in deze regio aandoen. Het is een leuke en gevarieerde fietsroute, die enerzijds langs de duinen scheert, maar ook veel toont van de rivieren, het polderlandschap en de strandwallen (al besteden we daar geen aandacht aan in de beschrijvingen).De route is bijna 38 kilometer, maar kan desgewenst met enkele kilometers ingekort worden. Er is volop rustgelegenheid met horeca langs de route, en grotendeels volgen we fietsknooppunten, dus dat is eenvoudig navigeren.Deze route is tot stand gekomen in samenwerking tussen IVN-afdeling Zuid-Kennemerland en de Stichting Molens Zuid-Kennemerland.

1. Molen van de Schoterveenpolder

Bij deze molen horen we molenaar Joyce Beneker. Zij vertelt hoe hier de laaggelegen Schoterveenpolder wordt drooggemalen, en over het windrecht.SMZK: Molen SchoterveenJe fiets verder naar het noorden, linksaf de Stuijvesantstraat in, door de fietstunnel onder de Randweg, en deze blijf je een tijd volgen tot je niet verder kunt en linksaf de Jan Gijzenvaart langs gaat. Je steekt het spoor NIET over bij het station (fietsknooppunt 39), maar gaat naar rechts en volgt de Wustelaan richting knooppunt 38.

2. Molen De Zandhaas

Deze molen heeft een grote winkel met meel en biologische- en streekproducten. De meel wordt ter plekke, op commerciële basis, gemalen: de molen is dus echt in gebruik waarvoor hij ooit gebouwd is. Audio-interview volgtMolen De Zandhaas en Wikipedia: De ZandhaasJe volgt de Wustelaan tot de ronde en gaat ongeveer rechtdoor het fietspad op en onder het viaduct van de grote weg de Slaperdijk op. Hier zit je bij fietsknooppunt 39 en gaat verder via Spaarndam naar punt 38, 35, 16, 15 richting 10.

3. Molen De Slokop

Deze molen is jaren in gebruik geweest om de Vereenigde Binnenpolders achter je leeg te malen. Voordat het Noordzeekanaal en alle inpolderingen daarlangs bestonden (ca. 1875), kwamen het Spaarne en de Liede hier bij Spaarndam uit op Het IJ: zout water en getijden en direct in verbinding met de zee. Bij eb kon dan gespuid worden. Nu wordt het water weggemalen. De molen wordt nu gebruikt als woning.Molendatabase: De SlokopVolg de fietsknooppunten 10 via 31 naar 24.

4. Molen De Veer

Een poldermolen, op zich nog maalvaardig maar de schroef is in slechte staat, om de Veerpolder leeg te malen. Luister in het interview wat de molenaar Henk Derks hierover vertelt.Wikipedia: De VeerDe route vervolg je tegenover de molen, richting fietsknooppunt 33.

5. De Kleine Veer

Kleine poldermolen.De Kleine VeerJe vervolgt de weg richting fietsknooppunt 33 en daarna 87, 50 naar 88. (op de kaart slaan we 50 over en volgen de ringvaart ietsje langer, maar komen via het Bijenpad weer op de route).

6. Vijfhuizer Molen

Een poldermolen, die erg lijkt om De Hommel, die we straks zullen tegenkomen. In deze molen heeft een groot molenaarsgezin gewoons. De molen is ingericht in oude staat, en bovenin vind je een museumpje rond het industrieel erfgoed van Haarlem. Wikipedia: Vijfhuizer MolenSMZK: VijfhuizerFiets verder richting Fietsknooppunt 53.

7. Molen De Hommel

Vroeger heette deze molen De Kleine Molen, en nu, omdat hij gedrongen van vorm is De Hommel. Net als de meeste molens ook een poldermolen, meerdere malen getroffen door brand en bliksem en niet meer in gebruik.Een audio-interview volgt.Wikipedia: De kleine molen enSMZK: HommelJe fietst verder naar fietsknooppunt 53.Als je Gemaal De Cruquius en/of het Molentje Van Groenendaal met een bezoek wilt vereren.volg je de fietsknooppunt 52. Wil je de route zo'n 5 km afsnijden dan kan je ook rechtstreeks via fietsknooppunt 74 richting 89 gaan.

8. Gemaal De Cruquius

Karakteristiek stoomgemaal. De grootste stoommachine ter wereld, waarmee tussen 1849-1852 (met twee andere gemalen samen) de Haarlemmermeer is drooggepompt en ingepolderd. Genoemd naar waterbouwkundige Nicolaas Kruik, maar dan verlatijnst.Gemaal De CruquiusBij gelegenheid is het leuk het museum te bezoeken. Daarna fiets je door naar fietsknooppunt 52 en 69.

9. Het Groenendaalse Molentje

In 2019-2020 is de molen tijdelijk verwijderd wegens groot onderhoud. Het is een kleine molen met dubbele stelling, waarmee water het park in gemalen kan worden. Opknapbeurt molentjeGroenendaalse MolenSMZK: GroenendaalJe kunt doorfietsen via het wandelbos, terug naar het gemaal en het pontje en dan verder fietsen langs het Spaarne: fietsknooppunten 52, 53, 74, naar 89.(na 52 kan je ook via 80 bij 74 komen, of als je heel avontuurlijk bent aangelegd rechtstreeks naar 80 gaan).

10. Molen De Eenhoorn

In deze houtzaagmolen horen we molenaar Jos van Schooten.Een paltrok is een soort mantel, waarvan het model overeenkomt met dit molentype. Met een bak met een aantal parallelle zaagbladen wordt een stam in een keer tot planken gezaagd. Wikipedia: EenhoornPenterbakJe fietst verder naar fietsknooppunt 89, 85, 90 richting 23.

11. Molen De Adriaan

We luisteren naar een van de vijf molenaars, Barbara Tanner. Deze molen in het hart van de stad heeft een rijke geschiedenis: eerst werd er cement gemalen, later tabak, en nu graan. De molen is vaak te bezichtigen, en boven vind je een klein museum met modelbouwmolens.www.molenadriaan.nl Vanaf hier fiets je in een paar minuten door het centrum van Haarlem terug naar het station.