Hoe zorgen we er voor dat bewegen dé specialiteit van jonge kinderen blijft?

Door: Dirk-Wouter Smits van Monkey Moves

Stel je je het volgende eens voor: kleuters die met een bal rennen en stoeien op een veldje. Op het eerste gezicht niets speciaals, toch? Aan de andere kant toch wel goed om hier iets langer bij stil te staan. Wat maakt dit tafereel nou zo speciaal en de moeite waard om er mijn blog mee te beginnen?

Nou, ten eerste word ik, als sociaal ondernemer en docent bij Monkey Moves, altijd heel erg blij van zulke sportieve taferelen door jonge kinderen. Dat is immers waar we het voor doen en waar we continu mee bezig willen zijn! Ten tweede, is het zo dat jonge kinderen van nature erg gemotiveerd zijn in bewegen, spelen en leren. Een motivatie die heel intrinsiek is en dus in henzelf zit.

En juist daarin ligt het antwoord op mijn vraag wat die kleuters zo speciaal maakt: het is namelijk ‘de aard van het beestje’ om fysiek actief te zijn en zo ontplooiing te vinden in een uitdagende omgeving. Dat is echt een heel belangrijke natuurlijke eigenschap en die moeten we altijd en zoveel mogelijk blijven waarderen én koesteren. Ook als ons dat, om wat voor reden dan ook, niet gemakkelijk wordt gemaakt.

In dit blog neem ik je even mee in onze gezamenlijke uitdaging om die natuurlijke eigenschap van jonge kinderen te blijven koesteren. In die uitdaging zitten zowel praktijk-aspecten als ook kennis-aspecten. Dit blog is overigens een bewerking van een artikel dat ik een tijdje terug schreef in het tijdschrift Sport & Strategie.

Inactivity crisis

Het is een feit dat de moderne maatschappij steeds meer beperkingen met zich mee brengt ten aanzien van fysiek actief zijn. Deze inactivity crisis is een serieus maatschappelijk probleem voor alle leeftijden maar voor het jonge, opgroeiende kind in het bijzonder. Kijk alleen maar eens naar enkele berichten in de media: ‘Maxi-Cosi maakt kinderen dik’, ‘Kinderen worden steeds vaker per auto naar school gebracht’, ‘Minder geld voor gymlessen’.

Hoewel jonge kinderen van nature fysiek actief zijn, lijkt de moderne maatschappij hen deze bijzondere eigenschap af te nemen. Helaas kan dit op allerlei ontwikkelingsgebieden leiden tot negatieve gevolgen voor het kind. Niet alleen op fysiek en motorisch vlak, maar ook cognitief en sociaal, zoals ook in verschillende Monkey Moves blogs al eerder eens is uiteengezet.

Hoe kunnen we het tij keren?

Het is belangrijk goed na te denken hoe we de inactivity crisis bij onszelf maar vooral ook bij jonge kinderen kunnen omkeren. Een aangrijpingspunt is het organiseren van sportactiviteiten in verschillende contexten, bijvoorbeeld in familieverband en op school. Sportbonden, sportverenigingen, basisscholen en kinderopvang-organisaties hebben mogelijkheden om via beleid een sedentaire levensstijl al vroeg aan te pakken.

De afgelopen jaren zijn er voor jonge kinderen vanuit sportbonden verschillende initiatieven ontwikkeld, waaronder de Kangoeroe-klub (Korfbalbond), FunKey (Hockeybond), Tuimel-judo (Judobond), Welpen-voetbal (Voetbalbond) en het Beweegdiploma (Volleybalbond en Gymnastiekunie). Bovendien hebben steeds meer sport- en beweegondernemingen, aandacht voor het stimuleren van bewegen bij jonge kinderen. Een mooi voorbeeld is uiteraard de sociale onderneming Monkey Moves, met haar unieke en veelgeprezen multisport-methode voor binnen- en buiten-activiteiten.

Kennis over sport en bewegen voor jonge kinderen

Heel belangrijk dat er in de praktijk steeds meer sportieve initiatieven zijn voor jonge kinderen. Maar weten we eigenlijk al welke sport- en beweegactiviteiten vooral zin hebben, op welke manier en wat de impact ervan is? Eerlijk gezegd is die kennis nog best wel beperkt, terwijl het wel degelijk kan bijdragen aan nog beter sportaanbod. Dat geeft dus aanleiding om óók meer met kennisontwikkeling en -verspreiding te doen.

Tegen bovenstaande achtergrond is o.a. het project ‘Physical Activities and sports for Preschoolers in the Netherlands (PAP-NL)’ ontwikkeld. In dat project werd de ambitie uitgesproken om samen met diverse betrokkenen (zoals ouders, sportaanbieders en onderzoekers vanuit verschillende vakgebieden) na te gaan hoe de impact op de ontwikkeling van kinderen geanalyseerd en gecommuniceerd kan worden.

Ook binnen Monkey Moves zijn we nu druk bezig om aan de nodige kennis-aspecten te werken. Al onze wekelijkse blogs staan steeds boordevol bruikbare informatie en inzichten. Bovendien hebben we een eigen Science Lab en tegenwoordig hebben we ook een Moves Academy. We volgen alle kennis op het terrein van sport en bewegen voor het jonge kind en houden jou op de hoogte. Bijvoorbeeld over effecten op cognitieve en sociale ontwikkeling.

Samen op weg naar winst

Monkey Moves werkt nauw samen met verschillende partijen, zoals ouders, kinderopvang-organisaties scholen, verenigingen, sportbonden, kennisinstituten en onderzoekers. We zijn namelijk van mening dat de inactivity crisis bij jonge kinderen alleen kan worden aangepakt door intensieve multidisciplinaire samenwerking. Alleen vanuit samenwerking is er echte winst te behalen op belangrijke ontwikkelingsgebieden van kinderen (fysiek, motorisch, cognitief, sociaal). Maar we zien óók dat het te simpel is om de oplossing puur en alleen te vinden in het beoefenen van een specifieke sport zelf.

Sportaanbod met oog voor spelen en leren door het jonge kind

Hoewel wij sportbonden, sportverenigingen en sportondernemingen willen uitdagen om aandacht te hebben voor jonge kinderen en ervaringen te delen, willen we vooral aansporen om dat samen met andere contexten te doen – zoals school, opvang, thuis, in de buurt. In onze optiek is het doel een ‘win-win’ situatie, voor kinderen en hun familie enerzijds en aanbieders anderzijds. Met oog voor het spelen en het spel-element in sport. Dat wil zeggen: een brede bewegingsbasis en dus niet sport-specifiek maar meerdere sporten bij elkaar.

Dat is ook precies waar Monkey Moves voor staat. Hier kunnen jonge kinderen (samen met hun ouders) spelenderwijs bezig zijn met bewegen en leren. Het richt zich niet op techniek en prestatie, maar op samen zijn, plezier hebben en activiteiten leren. Door een breed sportaanbod dragen we bij aan een nieuwe generatie fitte zelfredzame kinderen met een positief zelfbeeld.

Sluit je dus aan bij Monkey Moves. Als franchisenemer. Als docent. Als lid (kinderen, ouders). Of bijvoorbeeld als partner (sportaanbieder, sportbond of kennisinstantie). Samen kunnen we namelijk iets heel moois bereiken!

Het oorspronkelijke artikel in Sport & Strategie (september 2017, jaargang 11, editie 4) waar dit blog op is gebaseerd heeft als titel ‘Sport voor kleuters. Jonge kinderen bewegen van nature, waarom stoppen ze ermee?’ Ik schreef dat artikel samen met Kristine de Martelaer (hoogleraar Pedagogiek en Onderwijskunde van Lichamelijke Opvoeding) in het kader van het project Physcial Activities and sports for Preschoolers in the Netherlands (PAP-NL), waarvoor dank!

Monkey Moves in regio Den Bosch

In onze regio kun je een apeleuk kinderfeestje vieren bij Monkey Moves Boxtel. Als je een feestje bij Monkey Moves boekt krijg je de keuze uit verschillende sporten. Dat is namelijk wat Monkey Moves graag doet; kinderen kennis laten maken met verschillende sporten! De kinderfeestjes vinden plaats in een gymzaal bij jou in de buurt (dus ook buiten Boxtel). Je kunt zelf een gymzaal regelen of het feestje wordt gegeven in één van de gymzalen waar ook de Monkey Moves sportlessen plaatsvinden. Wil je meer weten over dit gezonde, sportieve, actieve maar bovenal gezellig kinderfeest waar FUN voorop staat? Klik dan hier.