Leuke oefeningen en educatie spellen bij leerachterstand

Leerachterstanden of moeite hebben om echt lekker mee te komen zijn van alle tijden en alle tijden en van alle typen onderwijs; van Montessori tot Jenaplan, van Islamitisch Onderwijs tot Openbaar Onderwijs. Of het nou in de kleuterklas is of in groep 8; bijsturen kan altijd. Zeker door de COVID19-crisis maken veel ouders zich zorgen (zoals jullie auteur), zeker voor de kinderen die toch al (kans op) leerachterstand hebben. Nu kwam de Minister van Onderwijs enige tijd geleden al met een minder hoopvol bericht. Maar niet getreurd; er zijn zat leuke educatieve hulpmiddelen en educatie spellen om in elke groep bij te kunnen schaven. Er is een gigantisch aanbod, maar wij houden het bij enkele highlights. Uiteraard zijn dit algemene middelen en adviezen en is het altijd raadzaam om met school te overleggen hoe je zelf extra kunt bijdragen aan de ontwikkeling.

'Leerachterstand' en vergelijkbare begrippen zijn relatieve begrippen. Wanneer is iets een achterstand en of je er wel of niet zelf iets aan moet doen, kunnen docenten en ouders zelf inschatten. Mocht je zelf wat willen doen, geven wij alleen tips van leuke spellen en activiteiten. Ieder kind is anders, dus stem het altijd af op het individu.

We lopen de volgende onderdelen door:

  • Taalontwikkeling
    • Websites en apps
    • Eigen spelletjes en activiteiten
    • Fysieke spellen en producten
  • Reken en cijfers
    • Websites en apps
    • Eigen spelletjes en activiteiten
    • Fysieke spellen en producten
  • Wereldonriëntatie

Educatieve spellen en activiteiten voor taalontwikkeling

Schrijven, lezen en spellen zijn de basis voor veel andere schoolactiviteiten. Hier kun je bestaande hulpmiddelen gebruiken of zelf aan de slag gaan. Hieronder kijken we eerst naar digitale hulpmiddelen, dan naar eigen spelletjes en activiteiten en daarna bestaande spelletjes.

Websites en apps met taalopdrachten en leesoefeningen

Apps en websites zijn er in overvloed. We gaan ze niet allemaal uitgebreid bespreken. De apps hieronder halen in ieder geval allemaal een minimale score van 4 sterren in de Play Store van Android.

  • Letters leren lezen – Juf Jannie (€ 3,99)
    Deze app is geschikt vanaf vier jaar en maakt mede gebruik van audio. Er zijn zeven soorten oefeningen beschikbaar.
  • Lollige Letters – Letters leren voor kids (gratis)
    Deze app gaat terug naar de absolute basis: het optisch en met audio herkennen van letters. Ideaal voor kinderen in de kleuterklassen die wat extra aandacht kunnen gebruiken op dit vlak.
  • Zinnen Leren Lezen - School Educatie (gratis)
    Deze app is geschikt vanaf groep drie. Deze moet je samen met jouw kind doe, aangezien er geen zelfcontrole in is gebouwd. Je ziet simpelweg zinnen met een afbeelding die de handeling in de zin toont. Kinderen moeten de zin hardop lezen en hebben daarin dus visuele ondersteuning.
  • Meester Michael
    Op deze website is een breeds scala aan gratis taaloefeningen te vinden, inclusief leesvaardigheid. Dit loopt vanaf de kleuterklas tot aan de bovenbouw. De opdrachten zijn rechttoe rechtaan en uitleg bij de antwoorden is niet altijd aanwezig. Echter is de diversiteit voor een gratis tool best groot: van ontleden en werkwoordspelling tot aan woordenschat. Omdat af en toe de uitleg ontbreekt kan het handig zijn om dit samen met jouw kind te doen.
  • Junior Einstein
    Een oefensite voor taal, maar ook andere vakken waar je wellicht wilt werken aan het stimuleren en verbeteren van schoolvaardigheden. Elke groep en niveau is te vinden, alleen is het gratis oefenen wel beperkt. Betaalde opties zijn er ook vanaf € 6,25 per kind, per maand. Je oefent gratis door op de vakken halverwege de pagina te klikken.

Eigen spelletjes en activiteiten voor taalvaardigheid

Letterbingo op straat
Wij zijn altijd fan van lekker naar buiten, zoals met onze Lockdown Straatbingo al te zien was. Je kunt ook je eigen bingo maken met letters en zodoende de voorwerpen tijdens een wandeling zoeken waar de letters mee beginnen. Dit kun je natuurlijk op ieder niveau doen om zodoende aan te sluiten bij de leerfase in het basisonderwijs. ‘Onmogelijke’ letters als de X en Y kun je natuurlijk uit de bingokaart halen. Zijn alle letters afgevinkt? Dan mag daar natuurlijk een (smakelijke) beloning tegenover staan. Tip: dit kun je dus ook op speelse wijze doen tijdens weekendjes weg als kinderen een nieuwe omgeving verkennen.

Schrijven in zand

Schrijven op papier is natuurlijk mogelijk, maar het oefenen van letters schrijven is veel leuker in combinatie met spelen. Dit kan bijvoorbeeld een grote platte schaal gevuld met zand of in de zandbak. Even schudden of vegen en je hebt weer een schoon canvas. Dit kun je overigens natuurlijk ook met getallen doen!

Schrijven in zand

Koekjesletters

Een oefening waarbij je de beloning zelf bakt. Gebruik een tablet als voorbeeld om letters te tonen en leg het deeg in lettervorm… en bakken maar! Ook deze is met getallen te doen.

Verhaallint

Gesprekken voeren is altijd goed voor de taalkennis en draagt bij aan de passieve woordenschat als je als ouder ook uitdagende woorden in een gesprek stopt. Je kunt een gesprek ook een andere dimensie geven door een lint te maken: om de beurt zeg je een zin en de zin moet beginnen met het laatste woord van de vorige zin. Zodoende hou je als ouder ook enige controle over het niveau.

Auto-navigatiescherm

Rij je je vaste route en gebruik je het navigatiescherm niet terwijl jouw kind op de bijrijdersstoel zit? Open dan de zoekbalk van de navigatie en laat kinderen spontaan zelf woorden schrijven of laat ze inspiratie halen uit de omgeving. Het niveau heb je zelf in handen. Wel op de weg letten, dus de backspace knop moeten de kinderen wel zelf weten te vinden. Nog een leuke voor onderweg: teksten op vrachtwagens, borden en gebouwen lezen.

Fysieke spellen en producten voor het werken aan taalachterstand

 
Ik Leer-reeks van Jumbo

Deze reeks spellen hebben allemaal een zelfcorrigerende functie, waardoor een kind ongeacht leeftijd zelf aan de slag kan en ontdekken zonder de druk van iemand die ‘meekijkt’. De reeks bestaat op lees- en taalvaardigheid uit:

  • Ik leer lezen
  • Ik leer schrijven
  • Ik leer letters
  • Ik leer tegenstellingen
  • Ik leer woordjes
  • Ik leer letters schrijven

Naar Ik Leer Reeks

Maan Roos Vis – Magnetische Letterdoos van Zwijsen Uitgeverij

De oude vertrouwde letterdoos voor kinderen vanaf 6 jaar is een nieuw jasje gestoken.

Maan Roos Vis – Magnetische Letterdoos van Zwijsen Uitgeverij

Naar Maar Roos Vis

Leesboeken op niveau

Samen lezen werkt! Om een goed boek te kunnen kopen, bijvoorbeeld op Bol.com, is het handig om te weten hoe de leesniveaus werken in het basisonderwijs. Je leest het hier.

Loco

Een hoop ouders kennen het wellicht nog van vroeger: Loco. Er zijn verschillende varianten, waaronder de basis in het herkennen van letters en klanken. Oldschool, maar daarom zeker niet minder leuk. Vergeet niet dat je ook de basisset moet kopen.

Naar Loco

Het allerleukste woordenschat oefenboek - Kidsweek in de klas groep 7 & 8

De Kidsweek-boeken zijn niet gevuld met saaie opdrachten, maar met leuke puzzels, raadsels en moppen waar kinderen al doende en spelenderwijs hun mogelijk achterstaand in woordenschat met een lach wegpoetsen. Je kunt kiezen voor groep 5 & 6 of 7 & 8. Loopt een kind een beetje achtergrond, kun je natuurlijk de versie net onder het daadwerkelijke leerjaar pakken.

Woordenschat Oefenboek

De Gorgels AVI Kwartet

“Op een nacht zit er een gek wezentje op Melles bed, een Gorgel. Gorgels beschermen kinderen tegen de griezelige Groenlandse Brutelaars,” aldus de omschrijving van een boek over deze wezens. Maar deze wezens zijn ook buiten boeken te vinden, onder andere in het AVI Kwartet. Het doel is om grappige en gekke zinnen te verzamelen totdat je een kwartet hebt. Dit spel is primair gericht op de middenbouw van het basisonderwijs.

Gorgels AVI kwartet

Het grote spreekwoordenspel – Scala Leuker Leren

Het leren van spreekwoorden is zeker geen schot voor open doel, want voordat je kinderen ze uit de mouw schudden ben je wel even bezig. Maar met de juiste motivatie en leuke methodes is geen brug te ver. Kortom, na een tijd leuk oefenen kan als het goed is de vlag uit. Dit kaartspel heeft natuurlijk een competitief element waardoor de kinderen (6-2 jaar) graag strijden voor de overwinning.

Naar Spreekwoordenspel

Kiene Klanken interactieve klank-stempelset - Educo

Voorop gesteld: met een kostprijs van minimaal € 140,- is het prijzig, maar het is de ultieme combinatie van offline en digitaal leren. Zo zijn kinderen actief en fysiek bezig met woorden, klanken en letters maar heb je wel de haast onbegrensde mogelijkheden van digitale middelen. Met deze ‘stempels’ kun je op het scherm van een tablet stempelen en zodoende hard werken aan het eventueel wegwerken van een leerachterstand zonder dat er gelijk bijles op het gebied van taal nodig is.

Klank Stempelset

Educatieve spellen en oefeningen met rekenen

Cijfers lezen en schrijven zijn de basis voor veel andere schoolactiviteiten. Hier kun je bestaande hulpmiddelen gebruiken of zelf aan de slag gaan. Hieronder kijken we eerst naar digitale hulpmiddelen, dan naar eigen spelletjes en activiteiten en daarna bestaande spelletjes.

Oefenwebsites en apps voor rekenopdrachten en cijferoefeningen

Apps en websites zijn er in overvloed. We gaan ze niet allemaal uitgebreid bespreken. De apps hieronder halen in ieder geval allemaal een minimale score van 4 sterren in de Play Store van Android.

Net zoals bij taalvaardigheden kun je voor rekenen en getallen/cijfers ook terecht bij Meester Michael en de gratis versie van Junior Einstein.

  • Lola’s Rekentrein – BeiZ (€ 5,49)
    De dochter van de auteur is totaal gek van panda’s, dus dit spel is op zijn minst een hit te noemen. De kinderen helpen Panda Lola onderweg met het oplossen van sommetjes. Er zijn drie niveaus beschikbaar moeilijkere opdrachten worden pas beschikbaar nadat de simpelere opdrachten goed zijn uitgevoerd. Maker BeiZ heeft meerdere Lola-producten online staan. De Rekentrein richt zich op de leeftijd vanaf ongeveer vijf tot en met zeven jaar en heeft spraakondersteuning vanuit de app.
  • Spelletjesplein
    Op deze website kun je meerder telspelletjes en rekenopdrachten vinden, van de basis van leren tellen tot aan simpele sommen of zelfs breuken. Snuffel er een keer rond; het oogt simpel maar er zullen kinderen zijn die zich hier prima educatief vermaken en zo ongemerkt aan bijvoorbeeld een rekenachterstand wegwerken op een speelse manier.
  • Heutinkvoorthuis.nl. Kan jouw kind wat extra hulp gebruiken met rekenen, taal, spelling en of een ander schoolvak? Of loopt jouw kind juist voor en heeft het meer uitdaging nodig? Ook bij Heutink voor thuis vind je een groot assortiment materialen die hierin ondersteunen.

Eigen activiteiten voor oefenen met rekenen en cijfers

Eigen spelletjes zijn altijd leuk en bovenal gratis. Het grootste voordeel is echter dat jij jouw kind het beste kent en zelf weet waar de interesses echt liggen om de intrinsieke motivatie aan te wakkeren.

Huisnummerspelletjes

Getallen zijn overal te vinden, letterlijk voor de deur zelfs. Voor kleuters is de meest simpele vorm het oplezen van de huisnummers. Is jouw kind al wat verder? Probeer dan hem of haar actief naar nummers te laten zoeken. Ook rekenen kan geoefend worden met de lagere huisnummers. Zit je kind in de middenbouw of bovenbouw en heeft hij of zij nog wat moeite met patronen herkennen in numerieke reeksen? Ook dit is in veel straten prima te oefenen.

Achter het stuur

Dan bedoelen we de in veel auto’s aanwezige digitale snelheidsmeter. Vanaf de bijrijdersstoel of een deel van de achterbank kunnen kinderen meekijken. Laat ze de getallen opnoemen of geef ze een getal die ze moeten roepen als ze hem zien. Op de A2 met cruise control aan heb je er weinig aan, maar in andere gebieden kan het een leuk spelletje zijn. Enige nadeel is dat je bij problemen met getallen boven de 130 natuurlijk in Nederland niet uit de voeten kan.

Fysieke spellen en producten 

Wist je dat elk bordspel met dobbelstenen voor jonge kinderen erg bevorderlijk is om gezellig samen te spelen? Wil je het lastiger maken, stap dan over naar een spel met twee dobbelstenen zodat het optellen meegepakt wordt.

De geheimen van het getalleneiland – Tiptoi

Tiptoi is een groot merk in educatieve spellen en maakt leren leuk en interactief. Voor alle producten van Tiptoi heb je de wel de Tiptoi Stift nodig. Deze digitale stift is inbegrepen bij meerdere starterspakketten. Voor dit spannende spel moet je ook de gratis audio downloaden. In dit spel gaan de kinderen op schattenjacht. Om deze schatten in handen te krijgen moeten ze rekensommen oplossen. Er zijn vier niveaus in het spel en het is afgestemd op de basisschoolmaterie. Zoals bij alle producten van Tiptoi zorgt de Stift ook voor de zelfcontrole, waardoor het kind op zijn of haar eigen manier en tempo de rekenvaardigheden kan verbeteren. Het spel is geschikt vanaf 5 jaar en loopt door tot gemiddeld 9 jaar. Nog geen genoeg van Tiptoi en nog meer met getallen doen? Dan is ‘De Hongerige Getallenrobot’ ook aan te raden.

Naar Tiptoi

RE-Plastic Breukencirkels

Wellicht riep jij later dat je breuken nooit als je groot was nodig zou hebben. Toch is deze basisvaardigheid belangrijk voor de rekenkundige ontwikkeling. Zeker als een kind hier moeite mee heeft helpt visualiseren ontzettend. Daar komt dit van pas: kinderen kunnen de breuken letterlijk neerleggen.

Naar Breukencirkels

Cijfermatspel – Kakels

Twister met een Twist… vanaf groep 3. Hierbij leren kinderen letterlijk spelend getallen herkennen, maar ook eenvoudige sommen of tafels zijn ook mogelijk. Online zijn er extra opdrachtkaarten te downloaden. Natuurlijk kun je als ouders ook meespelen, om zo even je dagelijkse portie lichaamsbeweging af te strepen.

Naar Cijfermatspel

De Gorgels – Tafels oefenen

De eerder benoemde Gorgels vinden we ook terug bij het oefenen van de tafels. Waar het vroeger alleen maar stampen was, zijn er nu ontzettend veel creatieve manieren om beter te worden in tafels. Met dit spel vanaf 7 jaar kunnen kinderen mooi (extra) oefenen met de tafels van 1 tot en met 12. Het komt met een controle-vel, zodat ouders of de kinderen zelf de antwoorden na kunnen kijken. Door de uitwisbare stift is het geheel goed herbruikbaar.

Naar de Gorgels

Ik leer reeks van Jumbo

Ook in dit segment van educatieve spellen is Jumbo goed aanwezig met meerdere zelfcorrigerende s pellen en oefeningen voor vooral jongeren kinderen. Deze zijn erg handig als het kind een stroeve start heeft. De reeks bestaat uit:

  • Ik leer cijfers
  • Ik leer sommetjes
  • Ik leer rekenen
  • Ik leer de tafels

Naar Ik Leer Reeks

Rupsje Nooitgenoeg telspel – Bambolino

Rupsje Nooitgenoeg is natuurlijk een klassieker en gelukkig is er voor die fans ook een spel. Het spel leert tellen van 1 tot en met 12. Door middel van puzzelstukken met getallen er op en met afbeeldingen leert een kind het getelde aantal ook als getal herkennen. Omdat elk set puzzelstukken uniek is, werkt het ook zelfcorrigerend.

Naar Rupsje Nooitgenoegclick

Tips voor wereldoriëntatie

Natuur, techniek, scheikunde en ook biologie vallen in het onderwijs eigenlijk vaak onder de noemer wereldoriëntatie. Hieronder hebben we nog een paar leuke spellen om die ontwikkeling goed te ondersteunen. Eerst nog even ene tip vooraf: wist je dat vooral veel kinderen in de middenbouw en bovenbouw ontzettend veel kunnen leren van rondstruinen op Google Maps en Streetview? En voor wereldoriëntatie kun je er na COVID19 straks natuurlijk ook lekker de hort naar natuurgebieden en musea, die je uiteraard allemaal op Go-Kids kunt vinden.